اختلال بدشکلی بدن (BDD) نوعی اختلال اضطرابی است که مربوط به تصویر ذهنی شخص از بدن خود میباشد.
شما ممکن است به این بیماری مبتلا باشید، اگر:
اگر دچار اختلال بدشکلی بدنی هستید، این وسواس و رفتارها باعث پریشانی عاطفی شما میشوند و بر تواناییتان در ادارهی زندگی روزمره تأثیر بسزایی میگذارند. به همین جهت، BDD با اختلال وسواس-اجباری (OCD) ارتباط نزدیکی دارد.
اختلال بدشکلی بدنی میتواند از نظر شدت از فردی به فرد دیگر و از روزی به روز دیگر متفاوت باشد. برای برخی از ما، ممکن است این نگرانی در مورد ظاهر، بیرون رفتن درملأعام یا دیدن افراد دیگر را دشوار کند و نتیجتاً در زندگی کاری ما و روابط با افراد دیگر تأثیر مخربی داشته باشد.
«این اختلال روزبهروز متفاوت است. میتواند روزی بیسروصدا بنشیند و روز دیگر کاملاً ناتوانکننده باشد».
اختلال بدشکلی بدنی همچنین ممکن است مشکلات دیگری مانند موارد زیر را به بار آورد:
بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری به دنبال کمک نیستند زیرا آنها نگرانند که مردم درباره آنها بد قضاوت کنند یا تصور میکنند این کار بیهوده است. این بدان معنی است که بسیاری از مبتلایان به BDD احتمالاً پیش از مراجعه به متخصص، سالها با این بیماری مدارا کردهاند.
افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدنی، متفاوت از دیگران به خود مینگرند. اگرچه تجربه همه افراد از این بیماری مختلف است، اما علائم مشترکی وجود دارد، از قبیل:
نگرانیهای وسواسی شایع در مورد بدن
اگر اختلال بدشکلی بدنی دارید، درباره یک ناحیه خاص از بدن یا چندین ناحیه از بدن خود افکار منفی زیر را تجربه میکنید:
این افکار باعث بروز اضطراب قابلملاحظهای در شما میشود و غالباً بهصورت روزانه چندین ساعت را صرف فکر کردن در مورد ناحیه یا نواحی نگرانی خود میکنید.
اختلال بدشکلی بدنی میتواند بر هر ناحیهای از بدن شما تأثیر بگذارد، اما بیشتر نگرانی به خاطر حالت پوست، مو، بینی، چانه، لب و اندام تناسلی میباشند.
اختلال بدشکلی بدنی و اختلال غذایی
بااینحال، BDD با اختلال غذایی یکسان نیست. وقتی فردی مشکلی در غذا خوردن مانند «بیاشتهایی عصبی» را تجربه میکند، عمدتاً نگران وزن و شکل بدن خود میباشد؛ اما شخصی که اختلال بدشکلی بدنی را تجربه میکند، احتمالاً نگرانیهای دیگری را در مورد ذهنیت خود از بدنش دارد - بهعنوانمثال، ممکن است وی در مورد ویژگی خاصی از چهره نیز نگرانی داشته باشد.
برخی از افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدنی اختلال غذایی نیز تجربه میکنند اما همه افراد مبتلا به اختلال غذایی دچار BDD نیستند. یک متخصص بهداشت روان، مانند روانپزشک، میتواند علائم شما را ارزیابی کرده و با تشخیص خود به شما کمک کند متوجه شوید که آیا مبتلا به BDD، اختلال خوردن یا هردوشان هستید یا نه. برای اطلاعات بیشتر، به مبحث مشکلات غذا خوردن مراجعه کنید. |
رفتارهای اجباری رایج
اگر درگیر بیماری اختلال بدشکلی بدنی هستید، برخی مواقع در طول وسواس خود رفتارهای اجباری و کارهایی را برای مقابله با اضطرابی که از نقص در ظاهر خود احساس میکنید، نشان میدهید.
ممکن است هرروز ساعتها برای انجام این رفتارها وقت صرف کنید تا کمی اضطراب خود را کاهش دهید. ممکن است این رفتارها بهطور موقت نگرانیهای شما را کاهش دهند اما درنهایت باعث بدتر شدن حالتان میشوند.
رفتارهای اجباری رایج شامل موارد زیر است:
بدشکلی عضلانی چیست؟
این موضوع اغلب منجر به رفتارهای اجباری میشود که بر روی عضله سازی تمرکز دارد، ازجمله:
|
هیچکس دقیقاً نمیداند چه عواملی باعث ایجاد اختلال بدشکلی بدنی میشود. بااینحال، تحقیقات اخیر نشان میدهند که بعضی عوامل میتوانند نقش تعیینکنندهای در شکلگیری بیماری BDD بازی کنند، مانند:
احساس تحقیر و تجربیات ناخوشایند
تجربه تحقیر شدن یا زورگویی میتواند باعث شود از خود تصویری منفی بسازید و درنتیجه احتمال دارد وسواس در مورد ظاهر خود داشته باشید. این امر بهویژه در موارد تحقیر شدن در نوجوانی، صادق میباشد، زیرا ممکن است نسبت به نحوه برداشت یا تغییر در بدن خود حساستر شوید.
عزتنفس پایین
اگر عزتنفس پایینی دارید، ممکن است در مورد جنبههای ظاهری که میخواهید بهبود ببخشید، ناتوان باشید. اگر به ظاهرتان به شکل افراطی اهمیت میدهید یا احساس میکنید ظاهر شما باارزشترین چیز در مورد شما است، بهاحتمالزیاد مشکلی در شما وجود دارد.
ترس از تنها بودن یا تک افتادن
اگر نگران تنها بودن هستید، ممکن است الگوهای فکری در ذهن شما ایجاد شود که میتواند منجر به اختلال بدشکلی بدنی شود. بهعنوانمثال، اگر فکر میکنید برای حفظ دوستان یا یافتن شریک زندگی باید به دنبال راهی خاص باشید، ممکن است در ذهنتان نگرانیهای بیموردی در مورد ظاهر خود ایجاد کنید. اگر یک رابطه خراب شود یا یک گروه دوستان تغییر کند، این موضوع میتواند نگرانیهای شما را بدتر کند.
«بارها و بارها به آینه نگاه کردهام و فقط گریه کردهام. یا فکر کردهام بدنم مناسب به نظر میرسد اما دو ثانیه بعد احساس میکنم که هنوز هم دارای نقص هستم. »
کمالگرایی یا رقابت با دیگران
اگر تمام فکر و ذکرتان این باشد که از نظر جسمی «عالی» به نظر برسید یا بهطور مرتب ظاهر خود را با افراد دیگر مقایسه کنید، احتمال بیشتری دارد که مبتلا به اختلال بدشکلی بدنی باشید. اگر سرگرمی یا شغلی دارید که اغلب روی بدن شما متمرکز است - مثل بدنسازی یا ژیمناستیک - ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرید.
ژنتیک
برخی شواهد نشان میدهد که اختلال بدشکلی بدنی در افرادی که اعضای خانواده آنها دارای این بیماری هستند، شایعتر است؛ اما دشوار است دریابیم این موضوع ناشی از ژن مشترک بوده یا محیط تربیتی مشترک.
افسردگی، اضطراب یا اختلال وسواس
افرادی که سایر مشکلات سلامت روان، بهویژه افسردگی، اضطراب و وسواس فکری-عملی دارند، بهاحتمال بیشتری به اختلال بدشکلی بدنی مبتلا میشوند؛ اما هنوز مشخص نیست که افسردگی، اضطراب یا وسواس علت بیماری BDD است یا اینکه اختلال بدشکلی بدنی دلیل این مشکلات میباشد.
اگر فکر میکنید ممکن است اختلال بدشکلی بدنی داشته باشید، مراجعه به روانپزشک قدم خوبی برای شروع درمان است. پزشک معالج از این طریق میتواند ارزیابی و تشخیص خود را ارائه دهد و به شما در دستیابی به درمان مناسب کمک کند؛ ازجمله:
درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBT نوعی رواندرمانی است که باهدف شناسایی ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارهای شما انجام میشود. این نوع از درمان میتواند به شما در پیشرفت مهارتهای عملی برای مدیریت این سه بعد کمک کند. درمان شناختی رفتاری را میتوان بهصورت فردی یا گروهی اجرا کرد.
برای اختلال بدشکلی بدنی، هدف CBT پرداختن به ویژگیهای اصلی BDD است تا بهتدریج باعث شود احساس نگرانی کمتری نسبت به بدن خود داشته باشید. این مسئله با تمرکز بر روی موارد زیر پیگیری میشود:
قرار گرفتن در معرض و جلوگیری از پاسخ در CBT
برای جلوگیری از ایجاد اضطراب و پریشانی بیشتر، باید این روش را با دقت مدیریت کرد، بنابراین مهم است که درمان را بهطور کامل درک کرده و با درمانگر خود احساس راحتی کنید. |
دارودرمانی
شما ممکن است داروهای ضدافسردگی را بهتنهایی و یا به همراه ترکیب CBT مصرف کنید، اگر:
نوع داروی ضدافسردگی تجویزشده معمولاً یک مهارکننده جذب مجدد ویژه سروتونین (SSRI) خواهد بود. این دارو میتواند به کاهش افکار و رفتارهای وسواسی کمک کند.
این بخش برای دوستان و اعضای خانواده ایست که میخواهند از فردی با اختلال بدشکلی بدنی پشتیبانی کنند.
«دوستان و خانواده من کاملاً شگفتانگیز هستند. نزدیکانم وقتشان را برای درک این اختلال صرف کردهاند و درنتیجه به طرز خارقالعادهای از دلیل غیرمنطقی بودن آن میتوانند آگاه باشند. آنها از هر لحاظ از من حمایت میکنند ».